Bespreekbaar maken probleem eerste stap naar oplossing

CEO SEMINAR

Het online CEO-seminar van 19 mei '21 maakte duidelijk dat de zorgen die er leven over criminele inmenging in de sector, niet werden ingekleurd met veel individuele ervaringen. Daar waar dat wél gebeurde, werd extra onderstreept dat ondermijning onder je neus kan plaatsvinden, zonder dat je het in de gaten hebt. En juist dat is zo kenmerkend voor deze problematiek: criminaliteit die op slinkse wijze verweven is met de normale processen.

Erkenning van problematiek

'Onzichtbaarheid' maakt van de bestrijding een zaak van lange adem, ook financieel. Tijdens zijn openingswoord benadrukte Burgemeester Arends van de gemeente Westland - en tevens voorzitter van de stuurgroep Weerbare Sierteeltsector - het belang van de gesprekken met het Ministerie van Justitie en Veiligheid voor een structurele financiering van de aanpak van publieke en private partijen.

Onderzoek

Tijdens het seminar werden door wnd. programmamanager Bas van Delden de belangrijkste resultaten van het onderzoek 'Mainport in de tweede linie' uit de doeken gedaan. Een belangrijke aanbeveling uit dit onderzoek is de inzet op preventie. Het voorkomen dat criminelen de sector binnenkomen, is makkelijker en effectiever dan ze er later weer uit te halen. De beperkte opsporingscapaciteit speelt daarbij een rol.

'Als ik het van iemand niet had verwacht...'

Tijdens de middag deed een CEO en tevens ervaringsdeskundige een boekje open over wat hij had meegemaakt met een transportonderaannemer. Het voorval leverde een flinke schok op binnen zijn bedrijf en mogelijk ook reputatieschade bij zijn klanten. Via social media verspreidt het nieuws van een langs de kant gezette vrachtwagen, met daarin aangetroffen verdovende middelen, zich immers snel. Ook de teleurstelling in een jarenlange samenwerking kwam naar boven en had impact op de andere aanwezigen. Nader onderzoek moet uitwijzen of de transportonderaannemer verwijtbaar heeft gehandeld.

Waarom zo vroeg een transportplanning bekend maken?

Het verhaal van de ondernemer bleek een waardevolle aanjager voor het verdere gesprek, waarin allerlei signalen, vragen en praktische suggesties naar voren kwamen. Omwille van de vertrouwelijkheid van de setting, worden alleen enkele afzonderlijke punten genoemd:

Export geeft risico's

• Bijvoorbeeld heen cocaïne en synthetische drugs, retour vuurwapens, vuurwerk en sigaretten
• Groupage beperkt zich op meelifters

Bewustzijn over bedrijfsprocessen en risico's

• Doorlopen logistiek proces met een externe (bijvoorbeeld iemand uit het programma)
• Let bijvoorbeeld op openbaarheid en gelegenheid (waarom een transportplanning  4 weken van tevoren bekend maken?)

Kennis lenen, ontwikkelen en delen

• Werken aan grenzen stelt andere eisen: luchtvracht als mogelijke blauwdruk voor beveiligen logistiek sierteelt. Hier is al goed nagedacht over zaken als VOG,  deurbeleid en het aanspreken van onbekende mensen. 
• Laat overheid helpen met kennis uit encrypted data
• Kijk naar de initiatieven in de Rotterdamse haven, Schiphol, etc.

Betrek de medewerker

• Awareness: maak duidelijk wat de risico's kunnen zijn.
• Criminaliteit beïnvloedt de werkvloer (goede werknemers zien dingen als criminelen niet meer subtiel te werk gaan). 
• Ziekteverzuim, medewerkers-tevredenheidsonderzoeken, OR zijn instrumenten om informatie over ondermijning naar boven te krijgen.
• Betrek andere logische functies zoals HR. Het verplicht stellen van een VOG kan een goede stap zijn in het screenen van medewerkers. 
• Zorg dat de meldingsbereidheid omhoog gaat.

In plaats van bloemen...

Het melden van verdachte zaken is cruciaal. Om zicht te krijgen op wat er speelt en criminaliteit aan te pakken, is het van groot belang dat werknemers, ondernemers en andere direct betrokkenen signalen herkennen en dit melden. Daarom werd er tijdens het seminar aandacht besteed aan de M.-campagne die speciaal voor de sierteeltsector is ontwikkeld, met het verzoek deze breed te delen in de organisaties.

Slim en gezamenlijk opereren

In zijn slotwoord wees gastheer en directeur Matthijs Mesken van de VGB op de schijnbare tegenstelling van supersnelle logistiek en het opwerpen van barrières tegen criminelen. Het gaat bij dagverse handel vooral om slim opereren en daarbij elkaar (publiek én privaat) maximaal op te zoeken.